Kort na de verkiezingen startten GroenLinks, D66, VVD en PvdA met de onderhandelingen voor een nieuw college van burgemeester en wethouders. De formatie vordert en in dit artikel leest u wat er de komende tijd staat te gebeuren.

Inhoudelijk gesprek

De vier partijen spraken donderdagavond 19 mei onder leiding van een onafhankelijk voorzitter met de fractievoorzitters van alle politieke partijen in de gemeenteraad en hun eventuele secondanten. Tijdens dit gesprek lichtten de vier formerende partijen hun beeld toe bij de belangrijkste opgaven voor de stad en de dorpen. Zij gaven een doorkijk voor de komende jaren, dat de basis vormt voor het toekomstige akkoord op hoofdlijnen.

De partijen die niet aan de onderhandelingstafel zaten kregen die avond uitleg hoe in het hoofdlijnenakkoord is omgegaan met hun inbreng die zij hebben gegeven aan de formateur. In het gesprek praatten alle raadspartijen ook over de politieke cultuur om samen, raad en college, een succes te maken van het aanstaande akkoord. Met de input uit het gesprek is het de bedoeling om woensdag 25 mei het definitieve akkoord op hoofdlijnen aan de gemeenteraad te sturen. De gemeenteraad bespreekt het akkoord dan op donderdag 2 juni. Direct daarna vindt de installatie van de nieuwe wethouders plaats.

Kennismaking nieuwe wethouders en toelichting hoofdlijnenakkoord

Voordat de inhoudelijke behandeling van akkoord plaatsvindt kan de gemeenteraad op 30 mei tijdens een informele openbare bijeenkomst kennismaken met de aanstaande nieuwe wethouders.

Dinsdagavond 31 mei geven de vier partijen van het beoogde college een toelichting op het akkoord op hoofdlijnen. Tijdens deze avond presenteren zij ook officieel de nieuwe wethouders die uitvoering gaan geven aan het nieuwe hoofdlijnenakkoord. Deze avond is vooral bedoeld voor alle inwoners van de gemeente Tilburg en het maatschappelijk middenveld.

Tilburg koerst af op een coalitie van GroenLinks, D66, VVD en PvdA. De raad heeft afgelopen maandag informateur Joris Bengevoord opdracht gegeven om met deze partijen een college te vormen en tot een bestuursakkoord op hoofdlijnen te komen voor de raadsperiode 2022-2026.

Het akkoord moet uiterlijk in juni bij de gemeenteraad op tafel liggen. Behalve alle politieke partijen moeten ook organisaties in de stad kunnen reageren op het akkoord. Verder krijgen inwoners gelegenheid om aandachtspunten aan te dragen. Joris Bengevoord -zelf ooit GroenLinks-fractieleider in de Tilburgse raad en sinds vier jaar burgemeester van Winterswijk- heeft de afgelopen weken onderzocht welke partijen een stabiel en progressief stadsbestuur kunnen vormen. Hij sprak onder andere met de lijsttrekkers van alle dertien politieke partijen die sinds de verkiezingen van 16 maart in  de Tilburgse raad zitten. Bengevoord was als informateur gevraagd door GroenLinks, dat met 10 zetels de grootste partij is geworden.

Progressief geluid

‘De verkiezingsuitslag geeft aan dat Tilburg kiest voor een progressief geluid’, aldus Joris Bengevoord in zijn informatieverslag dat hij afgelopen maandag in de gemeenteraad toelichtte. ‘Uit de gesprekken is gebleken dat behalve winnaar GroenLinks ook D66 en de VVD willen deelnemen aan een nieuw stadsbestuur. Gelet op de verkiezingsuitslag is de PvdA de meest logische vierde partij. Tussen de vier partijen bestaan voldoende inhoudelijke overeenkomsten. Bovendien is er blijk van onderling vertrouwen.’ GroenLinks, D66, VVD en PvdA hebben samen 25 van de 45 zetels in de gemeenteraad.

Formatieproces: ook de stad aan zet

Op voorstel van de vier beoogde coalitiepartijen besloot de raad afgelopen maandag dat Joris Bengevoord nu ook als formateur aan de slag kan. Hij gaat met hen in overleg om tot een inhoudelijk akkoord op hoofdlijnen te komen, dat uiterlijk in juni aan de gemeenteraad wordt aangeboden. Vervolgens krijgen alle politieke partijen gelegenheid om te reageren en met hun inhoudelijke punten het akkoord te verrijken. Ook partijen in de stad, waaronder maatschappelijke organisaties en bedrijfsleven, wordt gevraagd om te reageren. Verder kunnen inwoners aandachtspunten aandragen. Er wordt nadrukkelijk geprobeerd om die ook op te halen bij inwoners die op 16 maart niet zijn gaan stemmen. Tot de formatieopdracht aan Joris Bengevoord behoort ook het doen van een voorstel over het aantal wethouders in het nieuwe college en over de portefeuilleverdeling.

Een meerderheid van de raad stemde maandag in met de formatieopdracht en het proces van de komende maand. Behalve de partijen die gaan formeren, stemden ook de Partij voor de Dieren, het CDA en Voor Tilburg voor het voorstel. De fracties van de LST, 50PLUS, SP, Lokaal Tilburg, ONS Tilburg en Forum voor Democratie stemden tegen.

De gemeenteraad ging afgelopen maandag akkoord met het voorstel om 80.000 euro uit te trekken voor een multifunctionele ruimte in het Spoorpark. Die komt op de plek van de huidige overkapping van het houten gebouw in het park.

De overkapping was vanwege overlast van jongeren en vandalisme geen succes en maakt nu plaats voor een ruimte waar straks kan worden vergaderd en lessen en workshops kunnen worden gegeven. Het Spoorpark zelf is wél een succes en kan met de ruim 280.000 euro die nog over waren van het aanlegbudget van 5,4 miljoen de puntjes op de i zetten. Behalve de multifunctionele ruimte zijn dat onder andere een compleet nieuw gazon en ander nieuw groen, een glijbaan en hand aangedreven bootjes in de aanwezige vijver. Na alle ingrepen zit er nog 43.000 euro in het Spoorparkbudget.

De gemeenteraad heeft afgelopen maandag voor diverse bouwplannen het licht op groen gezet. Onder andere voor de bouw van een klein complex van elf zorgwoningen en vier middel-dure appartementen aan de Hoefstraat 143/145 en Bisschop Janssenstraat 1.

Ook het bouwplan aan De Kuil 1G in Udenhout kan doorgaan. Hier gaat het om de bouw van twee vrijstaande woningen op een perceel waar aanvankelijk één woning gebouwd zou worden. Het plan stuitte aanvankelijk op weerstand bij omwonenden, maar zij en de initiatiefnemer van het bouwplan hebben inmiddels overeenstemming bereikt. Ten slotte ging de raad akkoord met de bouw van 15 woningen aan de Lange Nieuwstraat / Gasthuisring. Die komen op de plek waar nu nog de verouderde bedrijfshallen van een voormalige tandwielfabriek staan.

De gemeenteraad heeft afgelopen maandag besloten dat horecaondernemers die hun terrassen willen uitbreiden, daarvoor tot 31 oktober van dit jaar geen leges hoeven te betalen.

Ook hoeven zij, net als de ondernemers in de detailhandel, geen precarioheffing te betalen voor het aanbrengen van een overkapping. Ook hoeven ondernemers tot 1 oktober geen leges te betalen voor de aanvraag van een evenementenvergunning of tapontheffing. Al betaalde leges voor evenementen, die dit jaar vanwege corona niet konden of kunnen doorgaan, krijgen ze terug van de gemeente. Deze regelingen, die ook al golden in 2020 en 2021, maken deel uit van een breed coronasteunpakket, waarover de raad in januari van dit jaar een besluit nam en waarmee een bedrag van ruim 600.000 euro is gemoeid.

De circa 11.500 huishoudens in Tilburg, die in aanmerking komen voor de eenmalige energietoeslag van 800 euro, krijgen dit bedrag al vanaf 28 april op hun rekening gestort.

De gemeente wacht niet met betalen totdat het geld binnen is dat het Rijk hiervoor beschikbaar stelt. Afgelopen maandag besloot de raad dat Tilburg 9,6 miljoen euro gaat voorfinancieren. De raad had in december het college al opgeroepen om niet te wachten met betaling van de energietoeslag, totdat het geld van het Rijk binnen is. Met als gevolg dat huishoudens met een bijstandsuitkering (inclusief IAOW) de 200 euro, waarvan toen nog sprake was, al ontvangen hebben. Inmiddels heeft de regering besloten om de eenmalige energietoeslag te verhogen tot 800 euro.

Financiële problemen

Het is duidelijk dat als gevolg van de sterk gestegen energieprijzen huishoudens met een laag inkomen in acute financiële problemen komen. Het Rijk staat daarom gemeenten toe om vooruitlopend op de inwerkingtreding van de wettelijke regeling rond de energietoeslag, deze al uit te betalen. In Tilburg gaat het om circa 11.500 huishoudens. Dit zijn huishoudens met een bijstandsuitkering, die recht hebben op de Meedoenregeling 2022 of een AIO-uitkering ontvangen van de Sociale Verzekeringsbank. Zij hoeven de energietoeslag niet aan te vragen, maar krijgen die automatisch uitgekeerd zonder daarvoor zelf iets te hoeven doen. Daarnaast verwacht de gemeente dat nog eens circa 1.750 huishoudens voor de energietoeslag in aanmerking komen, nadat ze die hebben aangevraagd. Ten slotte wil de gemeente iets doen voor huishoudens, die niet in aanmerking komen voor de energietoeslag maar niettemin door de hoge energiekosten in financiële problemen komen. Die kunnen geholpen worden met een bijdrage uit het Tilburgs Ondersteuningsfonds.

De gemeente verwacht ongeveer 11,6 miljoen euro van het Rijk te ontvangen voor de eenmalige energietoeslag. Het bedrag van 9,6 miljoen, waarvan de nu raad heeft besloten dat de gemeente dat gaat voorfinancieren, is behalve voor de genoemde 11.500 huishoudens ook bestemd voor zo’n 500 toeslagbetalingen op aanvraag. Een bedrag van 2 ton is bedoeld voor maatwerkoplossingen. Wie in aanmerking komt voor een automatische toekenning van de eenmalige energietoeslag van 800 euro, krijgt een brief. Andere huishoudens kunnen vanaf 3 mei via www.tilburg.nl een aanvraag indienen.

De gemeenteraad heeft op 11 april het advies van informateur Joris Bengevoord besproken en besloten hem ook de opdracht te geven om leiding te geven aan het formatieproces.

Zijn opdracht  bestaat eruit om een proces in te richten voor een nieuw te vormen college, te adviseren over de portefeuilleverdeling en een voorstel te maken voor het aantal te benoemen wethouders. Het streven is dit proces af te ronden uiterlijk juni 2022.

Inhoudelijke punten

Het is de bedoeling om in dit proces alle politieke partijen uit te nodigen en hen de kans te geven hun inhoudelijke punten kenbaar te maken en daarmee het akkoord te verrijken. Ook vragen de partijen het maatschappelijk middenveld en de inwoners hun mening over het akkoord te geven. Dit geldt specifiek voor die inwoners die niet hebben gestemd bij de gemeenteraadsverkiezingen. Na afronding van het formatieproces maakt de formateur een eindrapportage, waarin hij de afspraken voor de raadsperiode 2022-2026 vastlegt.

Verkiezingen

Op 14, 15 en 16 maart waren de gemeenteraadsverkiezingen. Na vaststelling van de uitslag gaf Esmah Lahlah, lijsttrekker van GroenLinks (grootste partij in de gemeenteraad), de heer Joris Bengevoord als informateur de opdracht de mogelijkheid te onderzoeken voor een progressief en stabiel stadsbestuur. De gesprekken leidden tot een advies van de informateur dat hij op 6 april aan de gemeenteraad aanbood. Hij adviseert een stadsbestuur  van de partijen GroenLinks, D66, VVD en PvdA.

Woensdag 30 maart installeerde burgemeester Theo Weterings als voorzitter van de gemeenteraad 44 van de 45 nieuwe raadsleden.

Aan het begin van de volgende raadsvergadering verwacht de raadsvoorzitter het 45e raadslid te installeren. Veel van hen zijn nieuw en maken voor het eerst hun opwachting in de raad van onze gemeente.

Goed op de hoogte

Om de nieuwe raadsleden voor te bereiden op hun taak ontvingen zij een informatiepakket met daarin een beeld van wat er speelt in onze gemeente. In het pakket staat de huidige stand van zaken over de ontwikkelingen in onze gemeente. Informatie over de Inclusieve Stad, de Duurzame Stad, de Vitale Stad en Samen en Dichtbij. Verder in het pakket nog informatie over de gemeentelijke organisatie en over de financiële positie van de gemeente. Het informatiepakket focust met name op de ontwikkelingen. Ons werk, buiten en binnen en onze dienstverlening gaan gewoon door.

Start formatie

Inmiddels is een oude bekende Tilburger, nu burgemeester van Winterswijk, Joris Bengevoord als informateur gestart. Hij heeft de opdracht meegekregen te onderzoeken welke partijen het meeste kans maken om de komende vier jaar in Tilburg een college te gaan vormen.  Houd deze website en de sociale media in de gaten voor nieuws daarover.

GroenLinks is na de gemeenteraadsverkiezingen de grootste partij in de Tilburgse raad. Met 21 procent van de stemmen versloeg de partij D66 en de LST, die 14 procent en 13 procent van de stemmen behaalden.

Daarmee bezet GroenLinks 10 van de in totaal 45 zetels in de gemeenteraad. D66 mag 7 zetels innemen en Lijst Smolders Tilburg (LST) 6 zetels. De VVD behaalde met 11 procent van de stemmen 5 zetels. De Partij van de Arbeid en 50PLUS kregen allebei 3 zetels. Daarop volgen de SP, CDA, Lokaal Tilburg en Partij voor de Dieren met 2 zetels, en Voor Tilburg, Forum voor Democratie en ONS Tilburg met 1 zetel.

Bijna alle veertien Tilburgse politieke partijen beleefden de uitslagenavond afgelopen woensdag in het Tilburgse stadhuis. Enige afwezige was Forum voor Democratie, die elders een landelijk evenement bijwoonde. In het eet-werkcafé van het stadhuis waren de overwinningskreten van GroenLinks duidelijk te horen, terwijl de LST aanzag hoe de partij bleef steken op 6 zetels. De overwinning van GroenLinks kwam voor veel aanwezigen als een verrassing.

“Aarde warmer, mensen armer”

Ook GroenLinks-lijsttrekker Esmah Lahlah vond de voorlopige uitslag overweldigend. “Het was een avond vol spanning en met veel indrukken. Deze overwinning is een moment op stil bij te staan.” Lahlah is ervan overtuigd dat de overwinning van GroenLinks te danken is aan de inzet op de thema’s klimaat en bestaanszekerheid. “De aarde wordt warmer en de mensen armer.” De lijsttrekker wilde nog niets kwijt over gesprekken die zij de komende tijd zal voeren. “We gaan eerst feestvieren!” Voor Hans Smolders, lijsttrekker van de LST, viel de uitslag tegen. “De kiezer heeft gesproken, ik leg me erbij neer”, reageerde hij.

De opkomst in Tilburg was deze verkiezingen met 40,1 procent 5 procent lager dan vier jaar geleden. Volgens burgemeester Theo Weterings is de lage opkomst een trend in heel Nederland. “We moeten landelijk nadenken hoe we dit oppakken.” Komende weken wordt duidelijk welke partijen gaan samenwerken. GroenLinks neemt hierbij als grootste partij in de gemeenteraad het voortouw. Op 30 maart wordt de nieuwe raad geïnstalleerd.

De gemeenteraad heeft vorige week donderdag de geactualiseerde versie van de stadsnatuurkaart 2040 vastgesteld. Die moet ervoor zorgen dat er bij ruimtelijke plannen voldoende aandacht is voor groen en biodiversiteit.

Tilburg kent sinds 2016 een stadsnatuurkaart, maar die beperkte zich nog tot het gebied binnen de bebouwde kom. Nu is ook het buitengebied toegevoegd en is de kaart beter leesbaar. Niet in de laatste plaats heeft het actuele groen- en biodiversiteitsbeleid in de nieuwe stadsnatuurkaart een plek gekregen.

Grote afwijkingen naar de raad

De kaart schrijft een bepaalde hoeveelheid aan groen en biodiversiteit voor bij het ontwikkelen van bijvoorbeeld een bestemmingsplan. Daar mag op ondergeschikte onderdelen van worden afgeweken. Grotere afwijkingen worden door het college aan de raad voorgelegd. Wanneer niet kan worden voldaan aan de stadsnatuurkaart en daardoor groen verloren gaat, moet dat elders in Tilburg worden gecompenseerd. In 2040 moeten de doelstellingen op het gebied van biodiversiteit zijn gerealiseerd.